De Plekkenmakers

ZOEKEN NAAR DE ZIEL: over verhalen ophalen en plekken maken

Ik heb iets met oude, karakteristieke panden. Ik dwaal er graag in rond. Wil meer weten over de historie en de vroegere ‘bewoners’. En kijk met bewondering hoe men erin is geslaagd het heden met het verleden te combineren. Gebouwen op leeftijd spreken enorm tot de verbeelding. Herkenbaar? Toch willen professionals in vastgoed er vaak zo snel mogelijk vanaf. Oude bouwwerken zijn onhandig, moeilijk aanpasbaar en slurpen energie. Zo hebben in de loop van de tijd tal van karaktervolle panden plaats gemaakt voor nieuwbouw. Tot groot verdriet van bewoners en omwonenden. Omgekeerd lukt het niet goed om in nieuwbouw een aansprekende sfeer te krijgen. Plekken krijgen pas betekenis wanneer er een ‘ziel’ in huist. En daarvoor moet je het verhaal van de plek kennen.

Op de boerderij

Een van mijn eerste jobs was bij een organisatie die actief was op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Ons kantoor was in een voormalige boerderij, mooi gelegen in het groen en passend bij de karakteristieke bebouwing in de omgeving. Het pand deed dienst als multifunctioneel centrum waar naast onze medewerkers, diverse ‘peuten en logen’ kantoor hielden. Het was een gezellige mengelmoes van functies, bezoekers en collega’s. Geen dag was er hetzelfde. In die boerderij zijn carrières gestart, huwelijken gered en relaties verbroken.

Een ‘warme’ plek

Ik kijk met veel warmte terug op die tijd. Het is de tofste plek waar ik gewerkt heb, met al die hoge en ruime vertrekken. Maar tevens onhandig door de dikke muren, trappen, niveauverschillen en schuine daken. Airco kenden we niet; in de zomer was het gewoon ramen openzetten en ijsjes uitdelen. Eigenlijk waren we voortdurend bezig met klagen en in gedachten optimaliseren van het pand. Maar dat maakte het juist ook zo leuk! Het was ‘thuis’ werken op kantoor.

Een plek met een ziel

Bezoekers kwamen altijd binnen met een lach op hun gezicht. Ze verwachtten er geen kantoor en waren verrast door de functies, de ruimtelijkheid en de 70s zitkuil die we uit zuinigheid in stand hielden. De verzoeken om een rondleiding waren talrijk. In die boerderij leek de tijd stil te hebben gestaan. De ziel in het pand leek bij iedereen het beste op te roepen; bij bezoekers én gebruikers. Er had zich een hechte gemeenschap gevormd. De nieuwbouwpanden en moderne flexkantoren waarin ik daarna heb gewerkt, konden nooit meer eenzelfde sentiment bij me oproepen.

Eenmaal gesloopt, voor jaren pijn

In ‘mijn’ boerderij zijn nu een autorijschool en fitnessstudio gevestigd. Helaas overleven niet alle oude panden. Zo stond in het centrum van mijn geboorteplaats Waalwijk vroeger een klooster. Geen uitbundig klooster met een aansprekende buitenkant. Meer een robuust pand met een fraaie tuin, kapel en eikenhouten voordeur. De gemeente besloot om een winkelcentrum te ontwikkelen waarvoor het klooster moest wijken. Tot op de dag van vandaag hoor ik rasechte Waalwijkers met pijn in het hart spreken over deze ‘zonde’. En het winkelcentrum? Dat kent inmiddels een derde leegstand en staat er zieltogend bij.

Elke plek heeft een verhaal

Het valt niet mee om van een oud gebouw iets te maken dat functioneel is én voldoet aan de eisen van de moderne tijd. Voor nieuwbouw geldt andersom dat het moeilijk is hierin charme en sfeer aan te brengen. Elke plek heeft een verhaal. Om de juiste vorm te vinden waarin het verteld kan worden, moet je het verhaal eerst leren kennen. De Plekkenmakers helpen je (eventueel samen met bewoners en stakeholders) om een oud óf jong pand nieuw leven in te blazen. Het unieke verhaal van de plek is een waardevol vertrekpunt voor een nieuwe ziel.

Glenn van der Vleuten
Social innovator | Procesmanager | Bruggenbouwer

Recente berichten

Verder praten over het plan voor de oude apotheek

Verder praten over het plan voor de oude apotheek

Op de plek van de oude apotheek aan de Statenjachtstraat in Amsterdam Noord komt een gebouw met een nieuwe functie. Wat voor moois komt hiervoor in de plaats? Samen met vastgoed bedrijf Veldboom, de gemeente Amsterdam en bewonersorganisatie Red Amsterdam Noord wordt het plan vanaf het begin samen met bewoners en organisaties van Banne-Zuid gemaakt.

Alex Neves

Wil je meer weten
over dit bericht?

Neem contact op met Alex als je meer over dit onderwerp wilt weten.

Alex is stedenbouwkundige en architect bij De Plekkenmakers. Hij heeft een brede analytische kijk op ruimtelijke uitdagingen en brengt het DNA van de plek, kansen en mogelijkheden in kaart. Hierbij zoekt Alex naar de verbinding tussen de emotionele waarde voor mensen en de ruimtelijke kwaliteiten van plekken.

alex@deplekkenmakers.nl
06 - 4128 2734